MASOWE DEPORTACJE LUDNOŚCI W ZSRR
W latach 20. i 30.
W okresie II wojny światowej
Z Litwy, Łotwy, Estonii i Mołdawii
Po wojnie
Na stronie
Deportacje członków sekt religijnych
Na mocy decyzji NKWD ZSRR w 1944 r. deportowano tzw. prawdziwie prawosławnych chrześcijan (istinno prawosławnyje chriestianie) z obwodów riazańskiego, orłowskiego i woroneskiego. W raporcie Berii dla Stalina, datowanym 7 lipca 1944 r., szef NKWD pisał, że "członkowie sekty prowadzili pasożytniczy tryb życia, nie płacili podatków, odmawiali wypełniania obowiązków i służby, zabraniali dzieciom uczęszczać do szkół. Organizacje te wywierają rozkładowy wpływ na kołchozy". Proponował w związku z tym przesiedlić ich wraz z rodzinami do obwodów omskiego i nowosybirskiego, do Kraju Ałtajskiego i Krasnojarskiego. Beria informował Stalina, że przesiedleniu podlegały 1673 osoby mieszkające w 537 gospodarstwach, przy czym przytłaczająca większość (1323 osoby) mieszkała w 10 rejonach obwodu riazańskiego. Beria zapowiadał przeprowadzenie wysiedlenia 15 lipca. Stalin zapewne wyraził zgodę na proponowany przez Berię sposób działania, bowiem 14 lipca Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych wydał rozkaz o przymusowym przesiedleniu nowego kontyngentu. Liczba deportowanych nie jest pewna. Zapowiadano przesiedlenie 1673 osób, ale późniejsze dokumenty resortu spraw wewnętrznych mówiły o zesłaniu 1502 osób. Wg stanu na 1 stycznia 1949 r. zarejestrowanych było w ramach tego kontyngentu 1129 osób, jednakże aż 167 osób przebywało w miejscach pozbawienia wolności (więzienia, obozy), 78 osób określano jako zbiegów, a nadto 27 osób przebywało w domach inwalidów. Oznaczało to, że w miejscach przymusowego osiedlenia faktycznie znajdowało się tylko 857 osób. Wśród 1129 zesłańców było zaledwie 140 mężczyzn, kobiet było natomiast 621, a dzieci do 16 roku życia 368. 1 lipca 1950 r. w miejscach przymusowego osiedlenia przebywało 1076 osób przypisanych do tego kontyngentu. Rozmieszczenie ich odbiegało od początkowych propozycji Berii, głównymi jego obszarami były bowiem obwody tomski i tiumeński. W połowie 1950 r. rozsiedlenie istinno prawosławnych chriestian przedstawiało się następująco: obwód tomski - 456 osób, obwód tiumeński - 409 osób, Kraj Krasnojarski - 210 osób, Kraj Ałtajski - 1 osoba. Wg stanu na 1 stycznia 1953 r. kontyngent liczył 995 osób, z których w miejscach przymusowego osiedlenia przebywało 901 osób, a w miejscach pozbawienia wolności 92 osoby. Wśród 901 zesłańców pozostających w miejscach zesłania było 174 mężczyzn, 569 kobiet i 158 dzieci. Nadal głównymi obszarami osiedlenia tego kontyngentu były: Kraj Krasnojarski (131 osób), obwód tomski 398 osób i obwód tiumeński (363 osoby). Poza tym pojedynczy zesłańcy znajdowali się w Kraju Ałtajskim, obwodach irkuckim i nowosybirskim oraz na Dalekiej Północy.
Daleko liczniejsi byli deportowani w 1951 r. świadkowie Jehowy. 1 stycznia 1953 r. kontyngent ten liczył 9363 osoby, z których w miejscach przymusowego osiedlenia przebywały 9324 (2786 mężczyzn, 3754 kobiety i 2784 dzieci do 16 roku życia), natomiast w więzieniach i obozach - 38. Rozsiedleni byli w dwóch obwodach: irkuckim (6216 osób) i tomskim (3108 osób).
